RAJ od lat realizuje program dla dzieci i młodzieży: „Teatr to więcej niż teatr, czyli wychowanie przez edukację teatralną”. Cele jakie stawia przed sobą RAJ to: kształtowanie osobowości dziecka, rozwijanie jego wyobraźni i kreatywności, nauka odpowiedzialności za siebie i innych, przygotowanie dziecka do pracy w zespole. Obecnie liczy 43 uczestników, pracujących w dwóch grupach wiekowych: dziecięcej i młodzieżowej. Przyjmowane są wszystkie chętne dzieci, bez przesłuchań i castingów, zajęcia są bezpłatne, a role tak dobierane, aby wszyscy mogli zagrać w przedstawieniu. RAJ to wspaniale przygotowani aktorzy, mądre scenariusze, świetne pomysły inscenizacyjne, dyscyplina podczas spektakli, pasja i zaangażowanie.

W ciągu 26 lat działalności Teatr RAJ przygotował 99 premier i zagrał ok. 500 spektakli. Do teatru należało blisko 400 dzieci, w tym dzieci z rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym, a pomagało ponad 130 wolontariuszy. Od 26 lat corocznie ponad 80 dzieci wyjeżdża na kolonie połączone z warsztatami teatralnymi i prezentacją spektakli dla miejscowej społeczności. 

POCZĄTKI TEATRU RAJ

Teatr RAJ jest amatorskim zespołem dziecięcym, który od września 1996 roku działa w Parafii pw. Świętego Marka Ewangelisty na Targówku.

Powstanie Teatru jest zasługą przede wszystkim ówczesnego księdza proboszcza Szczepana Stalpińskiego, który udostępnił dzieciom pomieszczenia parafialne i zbudował salę widowiskową z pełnym zapleczem teatralnym. Początkowo zespół liczył kilkanaścioro dzieci, które do czerwca 1996 r. wchodziły w skład zespołu teatralnego „Świetliki” działającego przy Szkole Podstawowej nr 315 przy ul. Trockiej 4 pod kierunkiem Teresy Tymosiewicz-Muszel: założycielki, kierownika i głównego reżysera Teatru RAJ.

Pierwszym premierowym przedstawieniem teatru była sztuka napisana przez Urszulę Golańską „Cicha Noc”, której premiera odbyła się 25 stycznia 1997 r. W tym dniu została też oddana do użytku nowa sala teatralna.

Pomysł na nazwę RAJ pojawił się po wspólnym wakacyjnym pobycie zespołu w Piwnicznej. Mottem tego wyjazdu był cytat z piosenki ze słowami Jonasza Kofty „Pamiętajcie o ogrodach”. Pierwszym ogrodem był biblijny raj, a przygotowywane na koloniach scenki na temat „Adam i Ewa w raju” zainspirowały organizatorów i uczestników. I tak powstał nasz Teatr RAJ…

UCZESTNICY

Zespół z każdym rokiem wzbogacał się o kolejnych uczestników. W ciągu 25 lat istnienia przez teatr „przewinęło się” ok. 350 dzieci.

Obecnie Teatr RAJ liczy ok 43 uczestników pracujących w dwóch grupach wiekowych, głównie uczniów pobliskich szkół podstawowych nr 52, 114, 28, 84, 377, dawnych gimnazjów 141, 142 i 145 oraz szkół ponadpodstawowych. Na zajęcia do RAJu przyjeżdżali mali mieszkańcy Żoliborza, a także Marek i Łomianek. Bywały lata, kiedy w zespole było ponad 50 uczestników i wtedy praca odbywała się równolegle nawet w trzech grupach. Do teatru przychodzą całe rodziny: dwoje, troje, a nawet czworo rodzeństwa, bo młodsi, wzorem starszego rodzeństwa, chcą występować na prawdziwej scenie.

Uczestnikiem Teatru RAJ może zostać każdy – nie ma eliminacji, wystarczy chęć i regularne uczęszczanie. Każde dziecko, które wyrazi chęć uczestnictwa w zajęciach teatralnych, ma szansę należeć do zespołu, zaistnieć na scenie, bo tak dobiera się spektakle i tak rozdziela się role, aby wszyscy mogli wziąć udział w przedstawieniu. W spektaklach RAJu znajdzie się rola i dla trzylatka, i dla osoby dorosłej.

MISJA I CELE TEATRU RAJ

„Teatr RAJ to więcej niż teatr” – to motto realizowane na każdych zajęciach teatralnych, spektaklach czy spotkaniach.

Misją Teatru RAJ jest wychowywanie dzieci i młodzieży poprzez kulturę teatralną, niezależnie od ich zdolności. Doskonale rozumiemy i cenimy to, że każdy jest inny, ma inną wrażliwość, żyje w innym otoczeniu, a Teatr powinien umożliwiać rozwój każdemu. Naturalnie, o ile ze strony dzieci i młodzieży jest chęć poznawania nowych rzeczy i nauki nowych umiejętności. To tu dziecko spotyka dorosłych i rówieśników,  którzy pomagają mu otworzyć się i w pełni skorzystać z zajęć.

Założycielka, twórczyni i główny reżyser Teatru RAJ Teresa Tymosiewicz‑Muszel tak opisuje główne cele:

• kształtowanie osobowości dziecka,
• rozwijanie jego wyobraźni i kreatywności,
• nauka odpowiedzialności za siebie i innych,
• przygotowanie dziecka do pracy w zespole.

W Teatrze pielęgnujemy też wspólnie wartości moralne, religijne i patriotyczne. W związku z tym organizowane są przedstawienia tematycznie związane z różnymi świętami czy rocznicami. Z okazji świąt Bożego Narodzenia Teatr co roku przygotowuje Jasełka, które zawsze oparte są na niezwykle ciekawych scenariuszach.

Co roku spotykamy się również na tzw. Śpiewankach Patriotycznych, czy Wspólnym Kolędowaniu, na które są też zapraszani rodzice aktorów oraz osoby chętne z tutejszej parafii.

Ukazujemy dzieciom piękno języka polskiego, a te, które urzeknie ono najbardziej, biorą udział w konkursach recytatorskich, wcześniej otrzymując wsparcie w przygotowaniu prezentowanych utworów. Wybór wierszy na konkursy następuje wspólnie z prowadzącą zajęcia Panią Teresą Tymosiewicz-Muszel na podstawie indywidualnych predyspozycji, umiejętności i temperamentu dziecka.

Zajęcia teatralne dają dzieciom umiejętność radzenia sobie z pokonywaniem nieśmiałości, uczą też, jak opanować emocje w sytuacjach stresujących np. na scenie.

Zajęcia teatralne i występy dają dzieciom i młodzieży możliwość nauki i ćwiczenia m.in.:

• poruszania się na scenie i współpracy z innymi oraz tańca, dzięki czemu nabierają świadomości własnego ciała i uczą się wyrażania emocji również za jego pomocą,
• nieskrępowanej wypowiedzi poprzez dialogi i monologi wypowiadane w różnym tempie i przy zastosowaniu różnych form wyrazu emocji,
• śpiewu poprzez piosenkę aktorską oraz ćwiczenia głosu i wymowy.

Teatr RAJ edukuje dzieci i młodzież poprzez wyjścia do warszawskich teatrów na cieszące się uznaniem przedstawienia dostosowane do wieku uczestników. W takich wyjściach mogą uczestniczyć również rodzice, w miarę dostępności miejsc.

Praca teatralna kontynuowana jest także w czasie wyjazdów wakacyjnych, na których zespół prezentuje kolonistom i lokalnej społeczności swoje przedstawienia podczas specjalnego letniego wieczoru.

DOROŚLI W TEATRZE

Teatr RAJ to nie tylko dzieci, ale i ich opiekunowie, młodzież, rodzice oraz liczne grono sympatyków.

Kolejni proboszczowie Parafii Św. Marka Ewangelisty: ks. Krzysztof Waligóra, ks. Wacław Madeji obecny ks. Sylwester Gaworek wspierali działania teatru i śledzili z uwagą jego dokonania, byli wiernymi widzami RAJskich spektakli, uczestniczyli w premierach, cieszyli się z naszych sukcesów.

Założycielką, kierownikiem teatru i reżyserem większości przedstawień jest Teresa Tymosiewicz-Muszel.

W prace zespołu włączyła się w latach 2004-2007 Monika Oliszewska, która jest autorem kilku scenariuszy przedstawień Teatru RAJ, a trzy z nich reżyserowała. Przez kilkanaście lat, od roku 2007, w pracy przy przedstawieniach pomagała Agnieszka Zielińska .

W roku 2012 w prace teatru włączył się Radosław Rzepko, dawny uczestnik zespołu teatralnego, który z czasem zaczął współreżyserować, a następnie również samodzielnie reżyserować spektakle, aż do 2021

RAJ to przedsięwzięcie wymagające pracy zbiorowej i twórczej – gdyby nie pomocne ręce, sprawne umysły i gorące serca Teatr RAJ nie mógłby istnieć.

W pracach teatru zawsze uczestniczy też grupa rodziców.

Tomasz Goździewicz przez wiele lat projektował i wykonywał zaproszenia i programy teatralne, robił zdjęcia na spektaklach, założył i prowadził  przez kilka lat stronę internetową RAJu.

Zawsze można było liczyć na pomoc mam i babć naszych aktorów. W pracach wszelkiego typu, od przyszycia guzika po zaprojektowanie scenografii uczestniczyli: Aneta Głowienka, Leokadia Bożym, Zofia Bożym, Agata Adamczuk, Elżbieta Kempisty, Elżbieta Słomnicka, Agnieszka Podsiadło, państwo Danuta i Sławomir Kurant.

Teresa Żak przez wiele lat projektowała i szyła kostiumy, aktualnie rolę tę pełni już od 10 lat Teresa Maciejewska, mama naszej aktorki Oli.

Garderobą teatralną z niezwykłą starannością opiekowała się Teresa Piwek, mama trójki dzieci, które już dzisiaj są absolwentami RAJu. Aktualnie również tę rolę pełni Teresa Maciejewska.

Obsługą dźwięku i oświetlenia przez wiele lat zajmował się Sebastian Kozioł, absolwent gimnazjum nr 141, a obecnie właściciel firmy zajmującej się oprawą oświetleniową różnych wydarzeń. Dzięki jego staraniom sala teatralna została wyposażona w profesjonalny sprzęt oświetleniowy i nagłośnieniowy. W pracach tych pomagał przez kilka lat Piotr Pieczyński, absolwent tego samego gimnazjum, a dziś kierownik działu oświetlenia Teatru Powszechnego, a także Piotr Kryśka oraz Andrzej Karsznia.

Prezentacjami multimedialnymi, fotografią i prowadzeniem strony kolonii letnich od wielu lat zajmuje się Karol Podsiadło.

Wiele zawdzięczamy pierwszemu proboszczowi naszej parafii, zmarłemu 14 stycznia 2011 r. księdzu prałatowi Szczepanowi Stalpińskiemu, dzięki któremu powstała przystosowana do występów sala teatralna i zostały zorganizowane pierwsze teatralne wyjazdy kolonijne.

Bardzo ciepło wspominamy drugiego proboszcza naszej parafii, księdza Krzysztofa Waligórę, wiernego widza i dobrego ducha Teatru RAJ, który w przedstawieniu pt. ”W poszukiwaniu wydarzenia, które wszystko zmieniło” zagrał z dużym wdziękiem rolę XIX-wiecznego proboszcza.

W latach 2004-2014 Teatr RAJ wspierał ks. proboszcz Wacław Madej, który nie opuścił żadnej premiery i zawsze nagradzał młodych aktorów gromkimi brawami i pięknymi wpisami do kronik teatru.

Aktualny proboszcz parafii ks. Sylwester Gaworek jest nie tylko kapłanem, ale i poetą – autorem pięknego tomiku wierszy, z którego już wykorzystaliśmy jeden pt. „Syn Marnotrawny”. W planach kolejne, a może i spektakl poetycki?

Niezaprzeczalny wkład w rozwój Teatru wnieśli: Grażyna, Bogdan i Agata Hulak (od samego początku i przez 7 kolejnych lat członkini teatru i uczestniczka kolonii), Jadwiga Olędzka, Marek Korzan (zaangażowany we wszelką pomoc techniczną i nagrywanie przedstawień), Urszula i Lesław Golańscy (autorzy tekstu i muzyki do kilku spektakli naszego teatru). Urszula Golańska – osoba zawsze pełna energii, pomysłów i optymizmu – odeszła od nas w 2010 r. i razem z księdzem Szczepanem czuwa nad nami, pilnie obserwując, czy Teatr nie zbacza z wyznaczonej 25 lat temu drogi.

Swoją obecność w teatrze zaznaczyli: Urszula Muszel (obecnie Bisek), Radek Pęsiek, oraz Jolanta Rudowska, Anna Markowska, Marzena i Krzysztof Ptaszkowie, Bogusława Ciskowska, Barbara Witowska i wielu, wielu innych.

W przygotowanie jasełek nieraz włączała się schola parafialna pod opieką s. Moniki Jagiełło, później s. Danuty Przybyłek oraz Hanny Matusik, która aktualnie pomaga muzycznie w przedstawieniach o różnej tematyce.

Od ok. 20 lat zawsze można liczyć na profesjonalną pomoc muzyczną Łukasza Fabijańskiego (akompaniament w przedstawieniach, nagrywanie podkładów muzycznych i efektów dźwiękowych, pomoc w doborze repertuaru muzycznego i treningi śpiewu).

Z owoców pracy wszystkich zaangażowanych w to rajskie dzieło korzystamy do dziś: mamy odnowioną salę teatralną (od 2011 r. „Sala im. Księdza Szczepana”), nowe krzesła, oświetlenie i nagłośnienie, instrumenty muzyczne, garderobę z dużą liczbą kostiumów i teatralnych rekwizytów.

Do grona osób pomagających w RAJu „pozyskaliśmy”: Małgorzatę Zalewską, Anna Mieszkowską, Izabelę i Roberta Kamińskich, Martę Kroszczyńską, Agnieszkę Piotrowską, Katarzynę Chylińską, Hannę Kasprzak, Małgorzatę i Marka Kordków, Agnieszkę Mroziewicz, Katarzynę Lipińską, Małgorzatę Norek, którzy do dzisiaj, mimo iż część ich dzieci opuściła już szeregi RAJu służą swoją pomocą w wielu sprawach teatralnych. Grono tych osób zasiliła Izabela Iwańska – wspaniała poetka, która nigdy nie odmówiła napisania wiersza okolicznościowego na potrzeby teatralno-parafialne.

WSPÓŁPRACA TEATRU RAJ Z TEATRAMI I ŚRODOWISKIEM LOKALNYM

 Teatr RAJ jest wspierany w edukacji teatralnej przez warszawski Teatr Rampa. Dzieci i młodzież regularnie oglądają spektakle przygotowane przez profesjonalnych aktorów
w Teatrze Rampa oraz biorą udział w indywidualnych spotkaniach z aktorami po spektaklach.

W latach 2016–2020 w ramach projektu „Król Maciuś I” realizowanego jako element programu rewitalizacji Targówka aktorzy Teatru Rampa Piotr Furman oraz Leszek Abrahamowicz prowadzili zajęcia w dwóch grupach w RAJu. W tym czasie grupy młodsza i starsza miały szansę uczyć się sztuki aktorskiej od prawdziwych mistrzów. Wyreżyserowanych zostało kilka przedstawień, m.in. „Fioletowy Sen Magów” na podstawie scenariusza przygotowanego przez Piotra Furmana oraz spektakl muzyczny „Alicja w Krainie Czarów”, za który Teatr RAJ otrzymał II nagrodę na Przeglądzie Teatrów Dzieci i Młodzieży im. Piotra Grabowskiego MASKA 2018. Dzieci miały możliwość zarejestrowania piosenek do tego przedstawienia w profesjonalnym studiu nagraniowym w Teatrze Rampa. Dzieci i młodzież bardzo polubiły panów Piotra i Leszka i były bardzo szczęśliwe, mogąc uczyć się od tak wspaniałych aktorów.

Teatr RAJ miał również okazję dwukrotnie współpracować z Teatrem Wielkim Operą Narodową, uczestnicząc w organizowanych przez nich warsztatach. Ostatni projekt trwał od września do grudnia 2018 r. Rozpoczął się weekendowym wyjazdem dzieci i młodzieży do Białobrzegów, gdzie nasze dwie grupy teatralne nagrały dwa teledyski. Następnie uczestnicy przygotowali pod okiem instruktora, na podstawie własnego scenariusza spektakl „OD/NOWA!”. Podczas zajęć dzieci zwiedziły Teatr Wielki Operę Narodową, miały zajęcia warsztatowe w sali baletowej, warsztaty kostiumologiczne, scenograficzne. Na koniec ich praca została uwieńczona przedstawieniem w Teatrze Wielkim na scenie Sali im. Młynarskiego oraz nagraniem spektaklu.

Od wielu lat Teatr RAJ współpracuje z wieloma lokalnymi organizacjami i regularnie prezentuje spektakle przed lokalną publicznością. Współpracuje z Urzędem Dzielnicy Warszawa Targówek występując z RAJskimi przedstawieniami podczas różnych wydarzeń organizowanych w Urzędzie, jak również podczas festynów organizowanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Praga” w Parku Wiecha i Festiwalu Artystycznego Targówek  organizowanym przez Dom Kultury Zacisze w Parku Bródnowskim. Wiele przedstawień było prezentowanych mieszkańcom Targówka w Domu Kultury Zacisze oraz w Domu Kultury Świt. Teatr RAJ organizuje również przedstawienia, na które zaprasza klasy i nauczycieli z okolicznych szkół i przedszkoli.

Od 2013 roku Teatr RAJ ma zaszczyt występować na Spotkaniach Przyjaciół ks. Jana Twardowskiego w Aninie, organizowanych przez p. Aldonę Kraus, przyjaciółkę ks. Jana, u której spędzał wakacje, oraz dwukrotnie  prezentować się podczas Ogólnopolskiej Franciszkańskiej Olimpiady Wiedzy o św. Maksymilianie dla diecezji warszawsko-praskiej w naszej parafii.

KOLONIE

Całoroczna praca Teatru RAJ kontynuowana jest na wspólnych wyjazdach wakacyjnych. Już 24 razy byliśmy na koloniach organizowanych przez Parafię: początkowo przy współpracy z Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej, a aktualnie przy finansowym wsparciu Urzędu Dzielnicy Targówek m. st. Warszawy. W pięknych górskich plenerach rodzą się pomysły na mini spektakle, które prezentujemy najpierw na kolonijnych wieczorach teatralnych, a później na spotkaniu pokolonijnym dla rodziców, gości, organizatorów i sponsorów naszego wyjazdu. Na kolonie oprócz dzieci teatralnych zabieramy też inne chętne dzieci z naszej parafii. Kolonistom i okolicznym mieszkańcom przedstawiamy przygotowany w Warszawie spektakl teatralny.

DOKUMENTACJA DZIAŁALNOŚCI

Teatr RAJ od początku swego istnienia prowadzi dokumentację swojej działalności. W swoim archiwum zgromadził już 64 tomy kronik teatralnych i świetlicowych, 52 tomy kronik kolonijnych, przedstawienia nagrane na kasetach wideo, DVD, zdjęcia. Gromadzimy zaproszenia, programy, afisze, dyplomy za udział w konkursach i wycinki z prasy.

Wszystkie informacje o bieżącej działalności teatru i planowanych wydarzeniach można również sprawdzić na stronie internetowej teatru (www.teatr.pod-aniolem.waw.pl). Publikowane są tam relacje z aktualnych przedstawień Teatru RAJ, gościnnych występów RAJu poza rodzimą sceną, uczestnictwa w konkursach teatralnych i recytatorskich, jak również z wizyt w warszawskich teatrach w ramach edukacji teatralnej dzieci. Od paru lat planowane wydarzenia i relacje z niektórych przedstawień można śledzić również na Facebooku.